Geweldloos communiceren in 4 stappen
Hoe je weer dichter tot elkaar komt – zonder oordeel
Terwijl de meeste mensen in de beginfase van de lockdown nog onder de indruk waren van alle gebeurtenissen, oprecht gemotiveerd hun best deden om erger te voorkomen en het beste van de situatie probeerden te maken, merk je nu dat de onvrede groeit. Velen verlangen naar meer bewegingsvrijheid. Maar voorlopig blijft die beperkt. En waar wordt deze onvrede vooral afgereageerd? Vaak thuis… Bij de mensen die het dichtstbij je staan. Niet zo gek dus dat ik de laatste week van veel mensen in mijn praktijk hoor dat de spanningen thuis toenemen.
Waar komt dit door?
Vorige week schreef ik in mijn blog over het verschil in beleving tussen introverte en extraverte mensen. En zo zijn er natuurlijk nog veel meer persoonlijkheidstrekken waarin jij je onderscheidt van de mensen om je heen. Vaak ben je je daar helemaal niet van bewust! Als vanzelfsprekend ga je ervan uit dat de ander op dezelfde manier waarneemt als jij. En op momenten van stress en spanning lijkt ons inlevingsvermogen alleen maar verder af te nemen. Herken je dat? Ik soms wel…
Met alle nare gevolgen van dien; misverstanden in de communicatie, ruzie om banaliteiten, pijn van het onbegrepen voelen. Je hebt het gevoel dat jij je continu moet verdedigen in een eindeloze discussiestrijd. De spanningen lopen op en het gevoel van frustratie en machteloosheid neemt toe, doordat je niet meer ziet hoe jullie weer tot elkaar kunnen komen.
Hoe voorkom je al deze spanningen en zorg je voor een open gesprek?
Geweldloze communicatie
De 4 stappen van geweldloos communiceren zijn een waardevolle tool om hiervoor toe te passen. Geweldloos communiceren is een communicatiemethode, ontwikkeld door Marshall Rosenberg, met als doel de verbinding met jezelf vast te houden en van daaruit in verbinding te komen met de ander. Je leert je boodschap helder over te brengen zonder verwijten en zonder je gelijk op te eisen. Het is een methode waarin je trouw blijft aan jezelf en tegelijkertijd begrip kunt tonen aan de ander.
4 stappen om dichter tot elkaar te komen zonder te oordelen
Wat voor alle 4 de stappen geldt, is dat je spreekt vanuit jezelf en dat je jouw beleving kenbaar maakt. Laat je zinnen beginnen met ‘Ik’ in plaats van met ‘Jij’. Daardoor krijgt de ander minder snel het gevoel dat hij of zij wordt aangevallen en zich moet verdedigen.
1: Benoem jouw waarneming
Benoem concrete feiten. Wat heb je gezien? Wat heb je gehoord? Koppel daar geen oordeel aan.
Voorbeeld:
Zeg in plaats van ‘Toen je me negeerde…’: ‘Ik heb je 2 keer gebeld en je nam niet op.’ of ‘Ik zie dat je naar huis komt en meteen weer achter de laptop gaat zitten.’.
Of zeg in plaats van ‘Toen je me beledigde…’: ‘Ik hoorde je zeggen dat je mij egoïstisch vindt.’.
2: Benoem jouw gevoel
Als een opmerking je emotioneel raakt, ben je vaak geneigd om dit de ander te verwijten zonder te weten wat precies zijn of haar intentie was. Je interpreteert het gedrag van de ander vanuit jouw gevoel, zonder jouw gevoel duidelijk te benoemen. Met als gevolg dat je te snel conclusies trekt.
Kijk maar eens naar de volgende zinnen: ‘je neemt mij niet serieus’; ‘je doet me tekort’; ‘je laat me in de steek’.
Je doet de ander hiermee tekort. Je weet immers niet of jouw aannames kloppen. In plaats van voorbarige conclusies te trekken, kun je beter jouw gevoel benoemen:
‘Ik voel me verdrietig, alleen, kwetsbaar, boos, onzeker, blij, angstig, schuldig.’
3: Benoem jouw behoefte
Achter jouw gevoelens liggen behoeften verborgen. Maak je behoeften kenbaar zonder verwijten te maken. De ander weet vaak niet wat jij echt nodig hebt. Geweldloos communiceren betekent dat je beseft dat jouw eigen behoefte de oorzaak is van jouw gevoel en niet het gedrag van de ander.
Voorbeelden van behoeften die een sterke drijfveer kunnen zijn voor je handelen zijn contact, rust, harmonie, plezier, ruimte voor jezelf, een luisterend oor, een arm om je schouder, respect, geruststelling. Zeg dus in plaats van ‘Je bent er nooit voor me als ik je nodig heb.’: ’Ik heb je steun nodig.’
4: Doe een verzoek
Verwoord je verzoek zo concreet mogelijk. ‘Zou je de vaatwasser willen leeg ruimen?’ ‘Heb je even tijd om met mij te praten?’
Stel daarbij geen eisen. Laat de ander vrij om al dan niet aan je verzoek te voldoen.
Wat geweldloos communiceren voor mij zo waardevol maakt, is dat je vanuit een verbinding met jezelf het contact aangaat met de ander. Dit vraagt om vertrouwen. Je deelt immers iets uit je innerlijke belevingswereld en dat kan kwetsbaar zijn. In een veilige relatie geef je elkaar het gevoel dat je welkom bent met al je kwetsbaarheid. Er is wederzijds begrip en steun.
Voelt het onveilig om een open gesprek aan te gaan? Voel jij je snel aangevallen en belanden jullie vaak in een strijd? Of mis je juist de verbinding, omdat jullie geen goed gesprek meer kunnen voeren? Overweeg dan om externe hulp te zoeken die jullie weer dichter bij elkaar kan brengen. Hier lees je wat een relatietraject bij mij jullie kan opleveren.
